Waar is de Dregboot?

Al het werk aan boord van een Dregboot "in actie" bij de hydrografische dienst is gekoppeld aan de positie van het schip op dat moment. Voor het afdreggen en opnemen, en voor het veilig varen in het algemeen, is toch wel van belang dat je nauwkeurig weet waar je bent. Een groot deel van het werk bestond dan ook uit het bepalen van die positie d.m.v. triangulatie metingen. Door het peilen op eerder in kaart gebrachte bakens, kon de positie bepaald worden. Dat specialisme nam veel tijd en vergde specifieke kennis en ervaring.
Zoals vaak, leidt een conflict tot nieuwe inzichten en innovaties. Tijdens de laatste wereldoorlog werden nieuwe systemen ontwikkeld om de positie te bepalen, DECCA, en op grotere afstand om je heen te kunnen kijken naar de kust en eventuele bakens of schepen, RADAR.
Het heeft even geduurd, maar uiteindelijk kregen de Dregboten ook met deze systemen te maken.

Decca Mk XII en KH 17, Muzeeaquarium Delfzijl

Ouwe troep voor nieuwe stroom

Elders in dit Blog wordt beschreven dat we de 220Volt gelijkstroom kast, de HS220=, ombouwen naar 230Volt wisselstroom.  Maar dan wel met behoud van het aanzien van de oude kast.
Lastig is een kast uit 1950 ombouwen zonder dat je dat al te zeer ziet. En daarnaast bleek dat in de kast ook nogal wat onderdelen incompleet waren. Met name de zekeringhouders hadden nogal wat gebreken of ontbrekende onderdelen.
Nu waren we al eens op de "Schuiling" geweest , zie http://dregiv.blogspot.nl/2013/04/dinky-toy-onderdelen.html , om ons onderdelenmagazijn aan te vullen. Maar er zijn meer oud-Marine schepen die wel eens wat over hebben.
Via het Dregboot mail adres kwam er een berichtje binnen dat op een mijnenveger een deel van het 115V bord vervangen was, en ze de overcomplete delen graag ter beschikking stelden.

115V bord "Dokkum" klasse mijnenveger

Dinky-Toy onderdelen

Zolang we de Dreg IV hebben, zoeken we naar onderdelen uit de tijd dat de boot gebouwd werd. Pompen voor de motoren, schakelaars, lasdozen, zekeringhouders en nog veel meer. Zie ook http://dregiv.blogspot.nl/2013/01/hazemeyer-hengelo-afo-en-andere.html . Om de boot zo origineel mogelijk te houden. En om het 230V boordnet uit te kunnen breiden, meer plaatsen met stroom en licht. Nu komen deze onderdelen niet langs waaien,  Marktplaats, rommelmarkten en oude werfschuren hadden teleurstellend weinig op geleverd.

"Dinky-Toy" mijnenveger "Hr Ms Schuiling" in betere dagen, foto Marine museum

Wat wel wat opgeleverd had, met name schakelaars voor de schakelkasten, was de sloop van de "Tromp". En bijna waren we naar Napels op vakantie gegaan om de "Snellius" te helpen slopen. Dat laatste ging niet door omdat de gemeente Napels de werf dwong te sluiten. We zijn daarna het zicht op de "Snellius" kwijtgeraakt. Maar er zijn meer Marine schepen, alert als we zijn houden we de oudjes in de gaten.

Kromhout tekeningen

Op een mailtje naar dit weblog op dregboot@gmail.com in december, volgde een hele correspondentie met Joris Rietveld van de "van Versendaal" van het ZKK uit Moerdijk. Zie ook http://dregiv.blogspot.nl/2013/03/dreg-en-diepte.html . In de "van Versendaal" staan twee Kromhout 6LW motoren als hulpmotoren. Die zorgen voor 220VDC en de aandrijving van het hydraulisch systeem.

Kromhout in de van Versendaal

Bijzonder aan deze motoren is, dat ze in spiegelbeeld gebouwd zijn, net als de BB Dregmotor. En bijzonder is dat ze aan boord van de "van Versendaal"  bij de motoren de complete documentatie hebben. Bovendien zijn ze aan boord van de "van Versendaal" bijzonder aardig, en als we wilden, konden we de mappen lenen om tekeningen te scannen of kopiëren.

De mappen met tekeningen van de Kromhout's

Op 30 maart in de auto gestapt en richting Moerdijk gereden. De Dregkapitein had hulp meegenomen, de machinist van de "Naarden" uit Delfzijl, Dok, die bij de Marine veel met de Kromhout generatoren te maken heeft gehad. Geen hulp, maar deskundige hulp dus.

Dreg en Diepte

Ergens in December kwam er een berichtje binnen via de Gmail van dit blog. Iemand had een item gelezen, zie http://dregiv.blogspot.nl/2012_01_01_archive.html, en herkende het schema van de ooit in de stuurhut gemonteerde dieptemeter, een KH MS26.

Dregboot in Nederlands Nieuw Guinea
Aan het roer matroos Droog, KH MS26 op achterschot

Die schrijvende dieptemeter, ook echolood genoemd, is in de jaren 50 ingebouwd om de Dregboten ook als peilboot te kunnen gebruiken. Voor die tijd was het een geavanceerd apparaat. Door het automatisch vastleggen van de gemeten diepte op een rol papier, kon sneller en precieser gewerkt worden. De dieptemeter werd gecombineerd met een Decca plaatsbepalings systeem, zodat tegelijkertijd de plek waar de diepte gemeten werd bekend was. De eerste stap naar automatisering in de Hydrografie.

Achterschot stuurhut Dregboot met Echolood

In het Gmail berichtje stond dat het schema erg leek op het schema van de KH MS26 die bij hun aan boord stond. Nu werd de nieuwsgierigheid wel erg groot, tijd voor een afspraak en een diepgaand onderzoek. Het berichtje kwam van de van Versendaal, dus op naar de ZKK'ers in Moerdijk!

Pomp met Italiaans vernuft

Oorspronkelijk zaten op de motoren in de Dregboten plunjerpompen voor de koeling. Het koelwater kwam direct van buiten, en werd door de motor weer overboord gepompt. Een simpel systeem, maar wel met een paar nadelen.
In ondiep water, zoals de Waddenzee, moet je wel uitkijken dat je niet te veel omgewoeld zand de motor in pompt. Want dat pomp je er niet meer uit. En in de motor zet zich nogal wat kalk af. En de corrosie door het zuurstof rijke koelwater is ook aanzienlijk. Dan komen daar de voor de hand liggende nadelen, zoals kans op stuk vriezen in de winter en dan dus niet kunnen varen, nog bij.
De plunjer pompen hebben als nadeel dat je er eigenlijk geen gesloten koelsysteem mee kan maken. Ze lekken altijd een beetje, dus je verliest op termijn je koelvloeistof. En ze geven een drukstoot tijdens de persslag, weliswaar iets gedempt door de luchthelm op de pomp, maar toch niet goed voor een beun- of U-bundelkoeler.

Plunjerpomp op Dregmotor

Hazemeyer, AFO, en andere vermiste electro delen

      

                          

De Dreg IV is gebouwd in 1950. En in de opvolgende jaren is er aan het elektrische systeem meermaals verbeterd en veranderd. En de regels en eisen zijn nu anders dan toen. Daar komt nog bij dat hier en daar wat onderdelen zoek, defect of mishandeld raakten. Om de originaliteit van de boot zo veel mogelijk in takt te laten, willen we vervangen en uitbreiden met identieke onderdelen.
Dat valt niet mee. Met veel pijn en moeite is de HLS 24VDC kast weer tip top gemaakt. De HS kast, de onderverdeelkasten en schakelaars en wandcontactdozen wachten nog.
Daarom maar eens een bericht gewijd aan de onderdelen die nog op de verlanglijst staan. In de hoop dat we op een goeie dag op dregboot@gmail.com  een berichtje krijgen, dat iemand nog onderdelen weet of heeft.