Op een mailtje naar dit weblog op
dregboot@gmail.com in december, volgde een hele correspondentie met Joris Rietveld van de "van Versendaal" van het ZKK uit Moerdijk. Zie ook
http://dregiv.blogspot.nl/2013/03/dreg-en-diepte.html . In de "van Versendaal" staan twee Kromhout 6LW motoren als hulpmotoren. Die zorgen voor 220VDC en de aandrijving van het hydraulisch systeem.
|
Kromhout in de van Versendaal |
Bijzonder aan deze motoren is, dat ze in spiegelbeeld gebouwd zijn, net als de BB Dregmotor. En bijzonder is dat ze aan boord van de "van Versendaal" bij de motoren de complete documentatie hebben. Bovendien zijn ze aan boord van de "van Versendaal" bijzonder aardig, en als we wilden, konden we de mappen lenen om tekeningen te scannen of kopiëren.
|
De mappen met tekeningen van de Kromhout's |
Op 30 maart in de auto gestapt en richting Moerdijk gereden. De Dregkapitein had hulp meegenomen, de machinist van de "Naarden" uit Delfzijl, Dok, die bij de Marine veel met de Kromhout generatoren te maken heeft gehad. Geen hulp, maar deskundige hulp dus.
De ontvangst in Moerdijk was bijzonder. Bijzonder hartelijk. En een van de Kromhout's liep, als een zonnetje. En de hoeveelheid tekeningen die in de mappen zaten was overweldigend. Nu hadden we in het Dregarchief al een map met "van Straelen" kromhout tekeningen, maar dat was een van een set van minstens twee, en daar ontbrak dus nog al wat. Zoals de aandrijving van de spiegelbeeld koelwaterpompen, net wat we wilden hebben.
|
Heel veel tekeningen, ook van de pomp aandrijving |
Joris had in de mappen de tekeningen van zowel asjes als tandwielen al gevonden. Maar ook de lagersteun die niet in de Dregmotoren zit stond er in. Doordat de Dregmotoren oorspronkelijk plunjerpompen hadden, zit er een andere aandrijfnaaf op de nokkenas, met een excenter en een plunjerstang. Een waaierpomp wordt met een wormwiel vanaf de nokkenpas aangedreven, en die aandrijfas steekt aan de niet- bediening's zijde uit de zijkant van het motorblok. Ooit waren we zelf al eens begonnen met meten en schetsen van een as, maar van een versleten as, met inch maten, kan je geen betrouwbare tekening maken.
|
Zelf begonnen maar ..... |
|
...liever het origineel |
Op de as zit het tandwiel dat in de worm loopt. Door de andere draairichting van de BB Dregmotor, moeten de tanden, en die van de worm, anders om staan. Eén set tandwielen hebben we in de Dreg II motor in de werkplaats. Nu hebben we ook de tekeningen en weten in detail wat in de BB motor in de Dreg moet komen.
|
Worm van de van Versendaal nokkenas |
Om het helemaal compleet te maken, zat in een van de mappen ook de tekening van de lagersteun waar de as in rust bij de worm. Die is nu dus in principe na te maken voor de Dreg IV BB motor.
|
Lagersteun in Dreg II motor |
|
Tekening van de lagersteun |
Wij van de Dreg hadden in onze jarenlange speurtocht naar een spiegelbeeld waaier koelwaterpompen, de conclusie getrokken, dat een spiegelbeeld pomp een incident is, misschien door de Marine zelf een enkele keer gemaakt, maar geen onderdeel dat je nóg eens tegen komt. In een eerder bericht uit 2008 schreven we al:
"Echter, wat te doen met de BB motor, die draait de ander kant op. Dus
daar moet een anders-om wormwiel op komen. Kenners geven aan dat er geen
motoren bestaan hebben die anders om draaiden en een waaierpomp hadden.
Inderdaad, de boeken geven geen indicatie, afbeelding of
onderdeelnummer. Maar toch: na half Nederland in de rondte getoerd te
zijn tegen een bronzen pomphuis aangelopen, en zelfs een komplete motor
met bronzen spiegelbeeld pomp er op. Dus het kan. Helaas, de pompen zijn
niet kompleet. De waaier ontbreekt, of de waaieras is afgebroken."
In de "van Versendaal" lag het bewijs op tafel dat het wel kon, en door de Marine bij Kromhout besteld was. En in de generator kamer was te zien en te horen dat de pomp het deed.
|
Koelwaterpomp op de draaiende generator |
Bij een bezoek aan de generator kamer viel ons oog op de kast met de motorbewaking van de Kromhout. Enigszins jaloers werden we daar wel van. Onze Kromhout's moet het doen met een veel minder imposante kast. Kastje meer, zie
http://dregiv.blogspot.nl/2012/03/motorbewaking.html . We troosten ons met de gedachte dat in de veel kleinere Dreg dit toch niet zou passen, het is er nu al sluip-door-kruip-door in de machinekamer.
|
Te groot maar wel mooi |
We hebben na koffie en soep met een goed gevoel de "van Versendaal" verlaten met de mappen onder de arm. Een paar avonden spitten en scannen leverde een al redelijk complete set tekeningen op. De grote formaten passen niet in de Dreg scanner, dus die naar Delfzijl gebracht. Daar zit bijna naast Wagenborg "Kantoor en Kopie". Die hebben ervaring met het inscannen van oud en kwetsbaar materiaal, en hadden al eerder voor de Dreg tekeningen ingescanned. Het resultaat was een bijna helemaal gedigitaliseerd Kromhout tekeningen boek. Bijna, want die delen die voor de Dreg niet van belang zijn zoals fundatie, tussenkoeler, SMO-pomp en andere afwijkende onderdelen hebben we overgeslagen.
Met de tekeningen kunnen we nu de ontbrekende onderdelen laten maken voor de koelpomp aandrijving. Weer een stap verder op weg naar een completer, maar toch echt Kromhout, koelsysteem.
|
Van Versendaal, foto website ZKK Moerdijk |
Zie:
https://www.zkkmoerdijk.nl/
Op 13 April waren we in de buurt van Moerdijk, en hebben de mappen weer terug gebracht. Ik weet niet wat het is met die "van Versendaal", weer met open armen ontvangen, en weer koffie, ditmaal zelfs met taart. Jammer dat Moerdijk niet aan de Eems ligt!