Pomp met Italiaans vernuft

Oorspronkelijk zaten op de motoren in de Dregboten plunjerpompen voor de koeling. Het koelwater kwam direct van buiten, en werd door de motor weer overboord gepompt. Een simpel systeem, maar wel met een paar nadelen.
In ondiep water, zoals de Waddenzee, moet je wel uitkijken dat je niet te veel omgewoeld zand de motor in pompt. Want dat pomp je er niet meer uit. En in de motor zet zich nogal wat kalk af. En de corrosie door het zuurstof rijke koelwater is ook aanzienlijk. Dan komen daar de voor de hand liggende nadelen, zoals kans op stuk vriezen in de winter en dan dus niet kunnen varen, nog bij.
De plunjer pompen hebben als nadeel dat je er eigenlijk geen gesloten koelsysteem mee kan maken. Ze lekken altijd een beetje, dus je verliest op termijn je koelvloeistof. En ze geven een drukstoot tijdens de persslag, weliswaar iets gedempt door de luchthelm op de pomp, maar toch niet goed voor een beun- of U-bundelkoeler.

Plunjerpomp op Dregmotor

Voor een gesloten koelsysteem is een centrifugaal pomp de betere keuze. En op de motor in de werkplaats zat zo'n pomp. Echter, de afdichting tussen pomphuis en aandrijving was niet helemaal fris meer.

Originele seal uit Kromhout pomp

De daar gebruikte Mechanical Seal vertoonde scheurtjes door ouderdom. Op zoek dus naar een vervangend onderdeel. Dat viel niet mee. Inch maten, ontwerp uit de jaren '50 of '60. Toch nog in Nederland een leverancier gevonden, maar zoals vaak met antiek, de prijs lag boven het Dreg budget.
Met enig gegoogle een bedrijf in Italie gevonden, die een seal in hun programma hadden die dicht in de buurt kwam. Een bedrijf met kennis van zaken, en ook nog aardige mensen. Na enig heen en weer gebel en gemail, werden we plotseling verrast. Ze vonden het zo leuk dat iemand z'n best deed om te kijken of hun seal in een oude Kromhout pomp kon, zij zouden zorgen dat er 5 passende seals kwamen. En die zijn er gekomen.

Oude (L) en nieuwe (R) seal op het pomphuis

Passen deden ze. Maar gebruikelijk bij een mechanical seal is, dat de koolstof slijtring van de seal tegen een met de waaier meedraaiende tegenring loopt. Die tegenring moet heel hard, heel vlak en heel glad zijn. De tegenring wordt vervangen met de seal. Dat kan bij deze Kromhout pomp niet. De seal loopt direct tegen de binnenzijde van de bronzen waaier, en die vertoonde daar al duidelijke groeven en slijtsporen.

Waaier met ingesleten groeven en lepsteentje

En de waaier laten leppen, om hem vlak en glad te krijgen, kan door het model van de waaier niet. Dus dan maar zelf iets bedenken. Er is een soort lepsteen gemaakt van twee ringen. Die zijn vervolgens zelf vlak geslepen op een glasplaat met schuurpapier. Eerst korrel 350, toen 650 en daarna 1000. Daarna is met secondenlijm op de gevlakte kant een ring schuurpapier gelijmt. De ring met schuurpapier paste in een kunststof houder die om de waaieras geschoven werd. Daarbij kon de zelfgemaakte lepsteen zich nog wel richten naar het te leppen oppervlak, het was geen star geheel. Het steentje kon zelfs een soort oscillerende beweging maken.

Halverwege

Met opvolgend korrel 350, 650 en 1000 de groeven uit het brons geschuurd. Met veel, heel veel geduld. Maar wel met een mooi resultaat: en spiegelend oppervlak.

Klaar, eindelijk

Nu is het zo dat een seal die niet legen een gelepte tegenring loopt, waarschijnlijk lekt, en eerst moet inslijten. Bij een lopende motor levert dat een boel gedoe op, rommel en kans op storing. Bovendien waren we erg benieuwd hoe goed de seal zou afdichten. Dat kan je beter zien als de pomp niet op de motor zit.
Uit een vorig leven waren ooit stukken aluminium profiel over gebleven, een soort meccano voor grote jongens. Uit Italie, net als de seal.

Meccano opstelling in overbodige lekbak

Daarvan een proefopstelling geknutseld, waarbij een boormachine de seal kon laten inlopen. Pomp en aandrijfas gemonteerd, water in het buffervaatje gegoten en gekeken. Geen druppel te zien. Niets. De seal was gewoon dicht! Langzaam met de hand gedraaid, nog steeds dicht!. Dan de boormachine maar aan. Geen druppel. Dan maar een tijdje laten draaien. Nog steeds geen druppel. Een nacht laten staan, wonderlijk maar waar, de seal sluit meteen perfect af.

Wonderbaarlijk dichte koelvloeistofpomp

Verbaasd over het resultaat de Italianen van Meccanotecnica Umbra SpA nogmaals hartelijk bedankt voor hun inzet. En natuurlijk ook met enige trots terug gedacht aan het eindeloze geschuur, gelep, om het binnenoppervlak van de waaier vlak en glad te krijgen.

Héél aardige Italianen!