De Dreg IV heeft een redelijk uitgebreid, of zeg ingewikkeld, lenssysteem. Veel leidingen en afsluiters.Waaronder een aantal 3-weg kranen om het water van of naar de gewenste pomp of huiddoorvoer te leiden. De afsluiters van de lenskast en de lenskast zelf krijgen hun eigen gehervernieuwingsbeurt, zie: https://dregiv.blogspot.com/2020/10/lenskast.html#more . De "keuze" kranen zijn nu aan de beurt, we hebben immers lange winteravonden voor de boeg.
Het lenssysteem heeft twee door de hoofdmotoren aangedreven SiHi zijkanaal pompen. Elk van deze pompen kan de lenskast leeg zuigen, en dus een sectie van de boot van lenswater ontdoen. En er is een handzwengelpomp die ook nog aan de lenskast gekoppeld kan worden. En er is een vlakafsluiter met een wierpot die aan de lenskast gekoppeld kan worden om de twee SiHi pompen als dekwaspompen te kunnen gebruiken.
Bakboord SiHi pomp voor de Kromhout. |
De afvoer van water uit de twee SiHi pompen kan door de zijkant van de boot, vlak boven de waterlijn, of door de zijkant van de machinekamer opbouw, een halve meter boven het dek. Dat laatste is uiteraard bedoeld als dekwas aansluiting. Keuzes genoeg dus.
Afvoer lenswater vlak boven de waterlijn. |
In totaal zitten er 4 identieke 3-weg kranen in het systeem. Eén onder de machinekamervloer om de lenskast aan de stuurboord pomp te koppelen.
Keuze: buitenwater of lenskast aan de SB-pomp. |
Twee boven bij de dieselbunkers om de afvoer opening te kiezen waardoor het lenswater naar buiten gepompt wordt.
Keuze: dek of romp voor BB water afvoer. |
Eén onder aan de bakboord dieselbunker om te kiezen tussen de handzwengelpomp of de door de motor aangedreven bakboord pomp.
Keuze: BB-pomp of handpomp aan lenskast. |
De 3-weg kranen zijn allemaal plug-kranen. Een oud principe waarbij een kegelvormige plug nauwkeurig in een kegelvormig uitgedraaid huis past. Door de plug lopen kanalen die uitkomen bij de aansluitflensen voor de leidingen. Door de plug te draaien, kunnen de verschillende aansluitingen met elkaar verbonden worden.
3-weg plugkraan, tekening: HardheadEngineering. |
Van belang is dat de plug nauwkeurig in het huis past, en dat de afdichting van de steel van de plug goed afdicht. We weten niet hoe goed de kranen zijn. De stopbusafdichting van de steel of stem is vast antiek.
Een Dreg IV keuzekraan .... |
.... op weg naar een vernieuwd leven. |
En er is ongetwijfeld veel roest en rommel door het systeem afgevoerd, dus dat is ook door de afsluiters gestroomd. Dat kan de plug of het huis beschadigd hebben. Demonteren en indien nodig repareren dus.
Weinig, maar wel precieze onderdelen. |
De stopbuspakking vervangen is niet moeilijk. Maar een kras uit de plug weg slijpen is wat anders. Met slijppasta en geduld worden plug en huis weer beter pas geslepen. Het werkt, de plug sluit daarna beter af. We hoeven ze niet allemaal te doen, dat scheelt een boel werk.
3-weg plug, gelukkig onbeschadigd. |
Schoonmaken en verf moeten de kraan er van buiten ook weer als nieuw uit laten zien. Dat schoonmaken gebeurt weer door de onderdelen uit te koken met ontvetter. Een beproefde methode, die echter door de kok minder gewaardeerd wordt.
Van binnen als nieuw, van buiten ook. |
Wat we niet gevonden hebben op de kranen is een merkteken, cijfer voor de doorlaat of indicatie van de fabrikant. Zijn de andere appendages duidelijk met de "D" van Dikkers, Hengelo, gemerkt, hier is niets te vinden.
Ook de sleutel om de kranen te kunnen bedienen is opgekalefaterd. Jammer dat we er maar één van hebben, het zou handig zijn er één op de kraan onder de vloerplaten te laten zitten. Misschien vinden we nog een exemplaar.
Ook weer als nieuw. |
Om goed te kunnen zien in welke stand de kraan staat wordt de markering op de steel duidelijker gemaakt met verf. Voor de stalen tapeinden van de pakkingdrukker worden nieuwe bronzen BSW moeren gekocht, de oude stalen zaten zo vast dat de pakking niet meer na te stellen was.
De kranen zijn klaar en kunnen terug aan boord. Dat gaan we doen als ook de lenskast met de daarbij horende afsluiters weer teruggezet wordt. Ze mogen eerst nog even "droog" genieten van hun nieuwstatus.