Daarvoor hebben we lenspompen, twee stuks. Voor de motoren bevinden zich twee SiHi pompen en een verzameling buizen en afsluiters. Als we een motor starten, de koppeling inschakelen en de afsluiters in de juiste stand zetten, wordt het water de boot uit gepompt. Als een motor loopt dus. Als we aan boord zijn dus.
We hebben ervaring met boten waar water binnendrong en dat niet tijdig waargenomen werd. Dan komt er een moment dat het te laat is, met dramatische gevolgen.
 |
| De achterbuurman was ineens verdwenen. |
Er zijn ook regels en voorschriften. Afhankelijk van schip en toepassing worden waarschuwing's systemen voorgeschreven. Of wij dat ook “moeten” boeit ons eigenlijk niet, we willen het gewoon.
 |
| Wat moet, of wij dat moeten vinden we irrelevant. |
Dus een systeem bedacht dat ook werkt als de motoren niet lopen, “kijkt” of er ergens water in de boot staat en dan automatisch begint dat water weg te pompen. En als dat niet lukt, ook nog een SMS’je kan sturen zodat je weet dat er iets aan de hand is.
 |
| En of we groot zijn maken we zelf wel uit! |
Sneller opgeschreven dan bedacht en gedaan. Het spreekwoordelijke bierviltje dus maar op tafel gelegd.
We hebben een schema gemaakt, pompjes uitgezocht en materiaal gekocht.
 |
| Zoiets dachten we, nu nog even uitwerken en doen. |
Vervolgens de lange winteravonden besteed aan het programmeren van een PLC’tje en bouwen van een schakelpaneel.
 |
| De Dreg IV ingedeeld in 5 waterdichte secties. |
Het werd wel een heel project. De boot bestaat uit 5 door waterdichte schotten van elkaar gescheiden secties. Die moeten allemaal onafhankelijk van elkaar door het nieuwe lenssysteem bediend kunnen worden. Dus 5 pompen en 5 sensoren. Door de boot komen dus veel kabels te lopen die pompen en sensoren met de besturing moeten verbinden.
 |
| Eigenlijk is er alleen achter de waterdichte deur nog plek over boven de waterlijn. |
Die besturing komt in de machinekamer te hangen. Daar is niet zo veel wandruimte meer over, dus de kast kan niet te groot worden. En we willen in de stuurhut kunnen zien wat het systeem doet, en eventueel met de hand in kunnen grijpen. Nog een kastje maken dus.
 |
| In het vooronder moet de pomp hier komen. |
We moeten de pompen en sensoren in de boot monteren op plekken waar het water zich verzameld, bij de zuigkorfen het “oude” lenssysteem dus. Van daar af moeten er dan nog buizen naar buiten lopen waardoor het water afgevoerd wordt, onafhankelijk van het oude lenssysteem.
Laat duidelijk zijn dat tussen idee en realisatie wel de nodige tijd gezeten heeft.
 |
| Nieuwe kabels in het vooronder. Nog net te zien de bovenkant van het verdeelkastje voor de sensoren. |
De eerste stap is zorgen dat de kabels er komen. We zijn in het vooronder en de machinekamer met de kabelbanen bezig geweest, zie: https://dregiv.blogspot.com/2020/05/machinekamer-spaghetti.html#more en konden daar de nodige kabels meteen in meenemen. Om het aantal kabels niet onnodig groot te maken, werden functies gecombineerd. Per waterdichte sectie komt er een sensor bij, die kunnen in één kabel gecombineerd naar de besturing lopen. Hetzelfde geldt voor de pompen.
 |
| Van veel meer kabels naar iets minder meer kabels. |
Daarvoor moeten er dan wel verdeelkastjes gemaakt worden om die sensor of pomp op de verzamel-kabel aan te sluiten. Uiteindelijk komt er toch nog een heel bos kabels aan bij de plek waar de besturing moet komen.
 |
| Lenssysteem kabels. De bundel rechts met de tyrap er om is voor de lensbesturing. |
Dan moeten er pompen geplaatst worden. In de voorpiek komt een vrij forse 24v pomp, die we ook kunnen gebruiken voor dekwas en ankerkluis spoelen.
 |
| Voorpiek. Links oude handlensleiding, rechts de pomp met nieuwe leiding. |
Dat betekent leidingwerk en een aantal afsluiters om te kiezen wat die pomp op dat moment moet doen, lensen, wassen of spoelen. En een afvoerbuis naar het voordek om het lenswater kwijt te raken.
 |
| Links de nieuwe lensleiding, boven de afsluiter voor kluis-spoelen. |
De andere pompen zijn 230V dompelpompjes. Voor de pompjes wordt een beugel gelast waar de pomp in ingeklemd zit en hij recht op op het vlak blijft staan. Aan de beugel komt ook een aansluitkastje voor de bekabeling.
 |
| In het vooronder: beugel met pomp. |
In de machinekamer komen twee pompen. Een voor “normaal” gebruik, en een krachtiger voor als het echt mis gaat. Beiden op dezelfde afvoerbuis, door terugslagkleppen gescheiden om rondpompen te voorkomen.
 |
| Machinekamer: midden "normaal", rechts "groot". |
In de machinekamer mag een lenspomp niet zo maar beginnen water naar buiten te pompen. Het bilgewater kan daar immers verontreinigd zijn met olie en dat mag niet op het oppervlaktewater geloosd worden. Er moet dus een voorziening zijn waarbij je een weldoordachte keuze moet maken om water uit de machinekamer weg te pompen.
 |
| Op besturing aangesloten te verzegelen WCD. |
We dachten dat te doen door een te verzegeld stopcontact te monteren dat op de besturing aangesloten is. Daar kan de stekker van een van de twee pompen ingestoken worden. Blij zijn we er niet mee, de kans op lekkage is in de machinekamer het grootst, en nu net daar werkt het systeem niet automatisch meer.
 |
| Nieuwe lensleiding in het dek gelast. |
Om het weg te pompen water ook echt kwijt te raken, zijn er 1" leidingen gelegd. In het dek of het gangboord zijn doorvoeren gelast. Bovendeks loopt de leiding verder omhoog eindigend in een bocht. Zwanenhalzen.
 |
| Zwanenhals met stukje slang. |
Om te voorkomen dat bij slecht weer water van buiten via de zwanenhals alsnog naar binnen kan stromen, wordt aan de zwanenhals een stukje textiel slang gemonteerd, dat bij een golf water door het gangboord omvouwt en zo de leiding afsluit.
 |
| Vlotterschakelaar in de houder. |
Om te “zien” of er water in een deel van het schip staat wordt bij elke pomp een sensor geplaatst. Er wordt een houder voor gemaakt die de sensor min of meer beschermt. Die houder is in de hoogte verstelbaar om het systeem straks eerder of later te kunnen laten waarschuwen.
 |
| Sensor in de houder, aan de pompbeugel met pomp en aansluitkastje. |
Als laatste moet er dan nog een besturing komen. Een kast waar alle signalen binnen komen, die de pompen inschakelt en waarop gekozen kan worden of we dat automatisch doen of met de hand. En als het water niet binnen een bepaalde tijd uit de boot gepompt is, moet er alarm gegeven worden.
Om het wat praktischer te maken, willen we de kast combineren met de besturing van de ventilatoren die we later nog in willen bouwen. De kast wordt dus wat complexer dan eerst gedacht.
 |
| Proberen, passen en meten. |
Als we naar de ruimte kijken die er voor de kast is, en wat er allemaal op en in moet, dan wordt het nog een heel gedoe om dat voor elkaar te krijgen.
Met enig kunst&vliegwerk lijkt het te gaan passen. Beginnen dus maar.
 |
| Langzaam maar zeker. |
Langzaam komen we verder. Het wordt geen lege kast, en er gaan ook nog al wat draden naar het front en het sateliet-kastje voor in de stuurhut. Want we willen kunnen zien wat de besturing "doet".
 |
| Op de terminalrail- en kabelnummers na klaar. |
Uiteindelijk kunnen we het paneel testen, en blijken er geen denk en geen doe fouten in te zitten. Dan moeten we nog even bedenken hoe we dit allemaal gaan bedienen. Weer passen en meten.
 |
| Zo iets dus. |
De volgende stap is dat er gegraveerde bordjes gemaakt moeten worden. Wel wat meer en ingewikkelder dan anders, maar de Fa. Lukken aan de Peizerweg kan dat als geen ander.
 |
| De gegraveerde bordjes voor de bediening. |
 |
| Bedrading van de deksel van de kast in wording. |
Mooi detail is dat de hoofdschakelaars die voor op de kast komen, al een Marine verleden hebben. Ze komen net als de hoofdschakelaar van de acculader uit de HrMs Tromp.
Gered uit een vergeten op te ruimen kastje aan boord, vlak voordat de sloper met z'n werk begon.
 |
| Tromp. |
Om het front van de kast demontabel te houden, worden alle kabelverbindingen onderbroken met multistekkers. Een erg groot liefhebber zijn we daar niet van, maar als er wat is en je moet alle bedrading loshalen wordt je ook niet blij. We hopen op storingsvrije stekkerverbindingen.
 |
| Stekkers om de deksel aan het paneel te koppelen. |
We kunnen nu opnieuw testen, met alle indicatie lampen en schakelaars aangesloten. En ook dat werkt zoals we het willen.
 |
| Werkt. |
Het is gelukt een werkend geheel te maken dat in de beschikbare ruimte in de machinekamer past.
In de stuurhut willen we kunnen zien of een sensor ergens "water" ziet. En we willen weten of een pomp ingeschakeld wordt of die pomp alsnog met de hand in kunnen schakelen.
 |
| Kastje voor bediening vanuit de stuurhut. |
Een soort "afstandsbediening" dus. We hadden twee kabels gelegd van de besturing in de machinekamer naar de stuurhut, totaal 19 aders. Een digitale verbinding had minder kabel nodig gehad, maar wel weer twee printjes. Daar hadden we geen zin in. Het is dus een kastje "als vroeger" geworden, met veel snoer en draad.
 |
| Veel draadjes, weinig ruimte. |
Het sateliet-kastje voor in de stuurhut wordt bedraad en van een terminalrail voorzien om de kabels op aan te kunnen sluiten. Het vertoont grote overeenkomst met de voorkant van de besturing, we kunnen spieken. Het kastje moet niet te groot worden, het achterschot in de stuurhut is niet zo groot en er moet al zo veel aan komen te hangen.
 |
| Afstandsbediening klaar. |
Wat nu nog moet gebeuren is een stalen kast in jaren '50-stijl maken voor in de machinekamer, de hele draadjesbedoening inbouwen en op de kabels aansluiten.
Dat gaat gebeuren, maar het mooie weer komt er weer aan, dus de buitenklusjes gaan nu even voor.
