Monumentaal

De Dreg IV op de tot nu toe de enige foto met het Y-pennantnummer.
Afgemeerd bij de Motorenwerkplaats, Willemsoord. Foto archief Rob Tas

Zo'n 10 jaar geleden hadden we al eens gepeild of de Dreg IV, net als de Dreg I, aanspraak zou kunnen maken op de status van varend monument. Dat eindigde in een discussie op internet tussen specialisten die foto's vergeleken, maar kennelijk niet echt interesse in de geschiedenis en het voorkomen van de Dreg IV hadden.
Laat maar, was toen onze reactie.
Maar, tijden en inzichten veranderen, en misschien hoort de binnenkant van een boot nu toch meer bij de "monumentbeleving" als destijds. Want hoeveel spiegelbeeld gebouwde linksom draaiende Kromhout 6LS motoren zijn er nog in een machinekamer te vinden?

Dreg IV met het "oude" pennantnummer.
Afgemeerd in Den Helder, Ankerpark. Foto archief Rob Tas.

Dus de stoute schoenen maar weer aangetrokken en een mailtje met bijlagen gestuurd aan de scheepsmonumentenwachters. Een reactie kwam, en er zou een comité op bezoek komen om te schouwen.
De eerdere ervaringen hadden de Dregkapitein wat sceptisch gemaakt, dus had hij op de dag van de schouw ook nog in de planning om van alles aan de ankerlier te gaan doen.
Fout, van werken aan de ankerlier is die dag niets terecht gekomen.

Dreg IV als A920 op de nieuwe maas in Rotterdam.
Foto archief Rob Tas.

Twee mannen met ervaring melden zich. Op de plek waar de Dreg ligt komen ze twee schepen schouwen, ook de luxe motor van buurman Hans.
Eerst koffie met taart, verjaardagstaart voor de buurman.
Han Visser en Rob Tas bleken goed voorbereid te zijn. Zo goed dat de Dregkapitein onder de indruk is. Rob blijkt foto's te hebben van de Dreg IV uit de Rotterdamse periode, toen de boot communicatie vaartuig was en bij de RDM afgemeerd tijdens de bouw van onderzeeboten. Ook foto's van de aansluitende periode in Vlissingen, sommigen zelfs in kleur zodat we eindelijk een beeld hebben van wat voor kleur de boot had. En Han weet dat de Dregboten ook in Gorinchem gelegen hebben voor peilwerk daar in de buurt.

Dreg IV in Vlissingen 21-11-1987. Afgemeerd bij RWS
aan de Prins Hendrikweg 2-2A. Foto archief Rob Tas.

Waar Rob zich met het gebruik en de geschiedenis bezig houdt, klautert Han door de Dreg IV. Foto's worden gemaakt, vragen gesteld en opmerkingen geplaatst.
Weer terug bij koffie en taart ontstaat een discussie over wat is een monument en wat moet je er mee.
In tegenstelling tot 10 jaar geleden, proeft de Dregkapitein dat zijn ideeën over behoud en dat van de schouwers verdacht dicht bij elkaar liggen.

Links draaiende in spiegelbeeld gebouwde 6LS.

Ja, een monument moet een historisch schip zijn, en er grotendeels ook zo uit ziet. En ja, de inrichting en met name de machinekamer zouden indien origineel behouden, toch ook historische waarde hebben. En ja, ook in de loop der jaren doorgevoerde veranderingen maken deel uit van de scheepsgeschiedenis. En ja, een schip aanpassen zodat het een varend schip kan blijven, een monument in gebruik dus, draagt bij aan de overlevingskans van het schip en dus aan behoud van het erfgoed.
Dit alles kan gekarakteriseerd worden met een opmerking van Han: "Je zou je boot eigenlijk binnenste buiten moeten keren". Dat kan niet, maar het geeft wel aan dat er in 10 jaar een wat andere historische wind is gaan waaien.

Wat was: twee generatoren, een zware duikcompressor, "nieuwe"
 schakelkasten, veel en vooral niet goed werkende acculaders. 

De Dregkapitein krijgt ook huiswerk mee, of hij beeldmateriaal kan verschaffen over de wijzigingen in de afgelopen jaren aan de boot. Dat kan. De buitenkant is op reparaties na nog zo als bij aankoop. En aan de binnenkant is vooral veel opgeruimd, gedemonteerd en verwijderd wat niet in een Dregboot hoort. En gerepareerd is er binnen van alles. De motoren en schakelkasten zijn weer zo veel mogelijk teruggebracht naar "zo als vroeger".

Geen Onan generatoren en ...

... geen Bauer K17 compressor meer.

Twee wijzigingen zijn onder water doorgevoerd, de roeren zijn aangepast om bij "uit het werk" toch nog enige roerwerking te hebben, en er is een boegschroef ingebouwd. Dit alles om in deze tijd van plastic sloepjes en glanzende drijfpaleizen je toch nog krasvrij door het moderne waterverkeer te kunnen bewegen.
Han en Rob gaan het op zich in laten werken en er het e.e.a. van op papier zetten. Dat zien we met vertrouwen tegemoet.
De ankerlier heeft op een andere klusdag moeten wachten. Gelukkig maar, dit was een leerzame dag.