Dreg II volta nos Países Baixos

Aankomst Dreg II, "Falcon", eind 2011 uit "Spanje"

Eind 2011 kwam er een mailtje van Ab Strijp, eigenaar van de Poolster, voorheen Dreg III.
Hij was  de afgelopen zomer een andere Dregboot tegen gekomen, volgens hem de Dreg II.
Alle vier de Dregboten zouden er dus nog zijn, en nog varen. Hij gaf ons een mailadres, zodat we kontact op konden nemen.

We hadden in marine kringen "verhalen" gehoord, dat de Dreg II in Spanje, Portugal of zelfs de Canarische eilanden aan de ketting gelegd zou zijn, in verband met smokkel.
Doeke Roos, van de stichting die met de Dreg IV in Zeeland voer, noemde ooit dat hij in de Eem bij Amersfoort een Dreg had zien liggen. En dat sloot weer aan bij verhalen dat er een Dreg op de randmeren voer. Dat konden de I, III of de IV niet zijn. Mailen dus!

Er kwam antwoord uit Nijkerk, er ligt een ex marine boot in Nulde.

Aankomst Dreg II uit Nieuw Guinea (foto NIMH)

Jacques Sijberden had de boot zo'n 20 jaar geleden gekocht en vaart er met vriendin Miranda van Peursen mee. We werden uitgenodigd om te komen kijken.
Afgesproken, en inderdaad, in Nulde lag een Dregboot in originele staat. Er was geen twijfel, dit was de Dreg II.
Jacques had zich voorbereid, er was koffie aan boord en een pak met tekeningen.

Dreg II "Falcon" begin 2012

Veel herkenning, dezelfde patrijspoorten, betimmering in vooronder, etc. Duidelijk is te zien dat Jacques al jaren aan de boot gewerkt heeft, maar wel details in ere heeft gelaten.
De II ziet er nog zo uit zoals de boten vroeger bij de marine gevaren hebben. Op het achterdek is voor Jacques's tijd een opbouw gezet, die heel erg lijkt op die op de Dreg I. Daardoor is het achteronder zeer leefbaar geworden, mede ook door de mooie betimmering.

Ruim en mooi ingetimmerd achteronder

De ramen in de opbouw vallen op, mooier kan eigenlijk niet.
In het vooronder is slaapruimte en een douche gemaakt. Aan bakboord zit het bankje er nog in, de enige Dregboot met een originele kooi dus! In het toilet hing ooit, net als bij de IV, een deel van de ankerlier aandrijving. Dat is er uit, net als bij ons. Niet meer veilig en wel erg grofstoffelijk. Kastjes en deuren, alles duidelijk kwaliteits werk uit de jaren '50.
In de stuurhut loopt langs de hele achterwand een bank. Wat ooit aangepast is, is de console, of in auto termen "het dashboard".

Stuurhut met console en Jaffa stuurwerk

De originele stuurmachine staat nu in de betimmering, en er is een instrumentenbord gemaakt. Daardoor zijn de onderzijdes van de stuurhutruiten nu afgeschermd. Wat op zee weer een voordeel kan zijn. Aan de stuurmachine is een hydraulische unit gekoppeld met een autopilot.
Is in de Dreg IV een deel van de teakhouten betimmering in vooronder en stuurhut wit geschilderd, bij de II is dit nog mooi gelakt, net als bij de I.
Het grote verschil tussen de II en de IV zit echter in de machinekamer.

Werkbankje tussen de brandstof bunkers met pomp hydro besturing

Jacques heeft de boot gekocht met twee Kromhout motoren en een Kromhout generator. Maar al tijdens de eerste reis, van koophaven Lissabon naar de thuishaven in Nederland, waren er een aantal storingen. Een van de waaier (!) koelvloeistofpompen bleek een kapotte as en verkeerde waaier te hebben, later brak ook nog een tuimelaar. Besloten is om de 6LS'en met Brevo's te vervangen door twee Dafjes 825 met Paragon keerkoppelingen. Met name het maken van langere zeereizen moest hiermee minder avontuurlijk worden.
En het electrische systeem is aangepakt, wat neer komt op vervangen van de bekabeling, en het bouwen van nieuwe schakelkasten.

Nieuwe, door Jacques geplaatste 24V kasten.

Dat is professioneel gebeurt, maar het was wel erg veel werk. Dat weten we, de Dreg IV heeft hetzelfde probleem met het electrisch, maar daar is de keuze gemaakt de bestaande installatie te "repareren". Wat is minder werk? Geen idee.

Oude bekende: dezelfde 1 cilinder Onan generator als in de Dreg IV stond

Op het achterdek en het voordek staan twee masten. Deze hebben de eerdere portaalmasten vervangen. Opmerkelijk is dat op een tekening van de Dreg IV (communicatievaartuig Rijnmond)  waarop de navigatieverlichting getekend is, op het achterdek een mast getekend is die er nooit was. Voor de antennedraden. De II zou die mast misschien wel in de marinetijd gekregen hebben, of een partikulier heeft ze na 1970 geplaatst.
De II onderscheid zich verder door een pet op de stuurhut en een buitentoilet, voor het overige ziet ze er uit zoals De Groot en van Vliet de boot in 1950 te water liet.

Werfplaat de Groot en van Vliet

Jacques had een pak tekeningen klaar liggen. Daarin als grote verrassing, de ontbrekende 24V schema's. Eindelijk!

Apparatuur tegen achterschot Dreg II,

gewijzigde opstelling en apparatuur in Dreg IV

De electrische schema's van de Dreg II geven de situatie weer zoals de boot opgeleverd is. De schema's die bij de Dreg IV zitten de situatie na aanpassingen in 1974, "Communicate vaartuig Rijnmond". Daardoor is te zien wat er in 1974 aan de IV aangepast is. Met name de zend/ontvang apparatuur en de dieptemeters zijn gewijzigd of verwijderd.
Daarnaast de tekeningen van de AFA besturing van de brevo keerkoppelingen, en van de ankerlier.
Opmerkelijk is dat de AFA tekeningen die bij de Dreg II zaten de al verzamelde tekeningen van de Dreg III en IV precies aanvullen. Net of iemand bij het uit dienst gaan van de boten dacht: "Ze krijgen allemaal een stukje van het archief mee".

Tekeningen AFA telegraaf en hydrauliek, nu kompleet

De electrische schema's kregen we kado, de andere tekeningen mochten we kopieeren. Daarmee is het Dreg archief nu zo'n beetje kompleet, en kunnen we de HLS kast af maken, met het schema in de hand.
Maar behalve tekeningen, had Jacques ook nog onderdelen. Kromhout, Brevo en De Hoop. Of we daar belangstelling voor hadden. Het past op een Dregboot, dus: wordt vervolgd.
De dag was nu haast om, en Miranda was zo aardig voor de avondmaaltijd te zorgen. Na het eten de fotoboeken op tafel.
Jacques, die als machinist gevaren heeft, heeft de boot in Lissabon gekocht. Ze was ingericht voor zeevissen, maar vanuit Spanje komend in Lissabon financieel gestrand. Eerder was ze in Spanje opgepakt i.v.m sigarettensmokkel, en daar aan de ketting gelegd. Een wat duister verleden dus, waarbij het onderhoud aan de boot weinig belangstelling had gehad. De "verhalen" die rond gingen, bleken dus een kern van waarheid te bevatten. Uit de papieren die bij de boot waren, komt naar voren dat ze daarvoor waarschijnlijk in Scheveningen gelegen heeft.
Eenmaal terug in Nederland, is Jacques begonnen met het achterstallig onderhoud. De boot heeft toen een tijdje in Amersfoort in de Eem gelegen, bij een van de gebroeders de Ridder voor de deur. Daar is aan de Kromhout's gewerkt, en moet Doeke Roos haar hebben zien liggen. Uiteindelijk zijn er in Spakenburg bij de Gebr. Bos twee Daf's in gekomen, en zijn de 2x6LS en 1x1LS generator verkocht aan een papierhandelaar in Baarn. Die had vooral belangstelling voor de één cilinder motor, waardoor de twee 6LS'en waarschijnlijk bij de andere broer de Ridder in Soest terecht kwamen. Op foto's gemaakt voor de kade bij de Gebr. Bos is goed te zien hoe de bakboord 6LS er uit zag. Het is onmiskenbaar de motor die nu in de Dreg werkplaats in Groningen staat! We zijn gewaarschuwd, een machinist heeft hem afgedankt.
Jacques en Miranda hebben een aantal tochten naar Spanje en Portugal gemaakt. De foto's zijn jaloers makend, zon, ruimte, zuidelijke havens.
De boot ligt nu in Nulde, waar Jacques hem gebruikt voor zijn bedrijf, Scheeps Industrie Service, SIS, te Nijkerk. Hij is gespecialiseerd in jachtonderhoud, ook buiten Nederland. Dus als de Dreg IV ooit op een van de randmeren of elders met motorstoring strandt, weten we dat we in stijl door een andere dregboot naar een veilige haven gesleept kunnen worden!