BOZ, Onderwaterschatten in Zeeland

Het wordt weer winter, dus de tijd van graven in het verleden breekt weer aan.
We wisten dat het schip in 1987 voor een gulden via de Domeinen overgegaan was naar een stichting in Zeeland, Behoud Onderwaterschatten Zeeland, kortweg BOZ. Dat is nu 23 jaar geleden, en het wordt tijd daar eens achter aan te gaan voordat er niets meer boven water komt.
Enig zoeken leverde het telefoonnummer op van de voorzitter van de nog steeds bestaande stichting, zij het dat die nu minder actief is.

Dreg IV in de krant

Uit het eerste gesprek met Doeke Roos bleek meteen al dat het schip niet voor 1 gulden "gekocht" was van domeinen, maar geschonken door de marine zelf. En dat de Dreg IV te boek stond als Communicatie Vaartuig, niet meer als Dregboot.
En dat de technische staat van het schip nu niet direct erg goed te noemen was. Nu ja, dat laatste hadden we al vermoed.
Na de overdracht is de boot in Den Helder opgehaald. Dat ging niet geheel zonder tegenslag. In het protocol van overdracht staat vermeld dat een hoofdmotor deffect was, die moest eerst aan de gang gebracht.

Brief schenking Dreg IV

En al varende bleek dat een van de accu batterijen niet bruikbaar was. Afgemeerd in IJmuiden was de marine zo aardig uit Den Helder te komen met een nieuwe set accu's. De reis werd de volgende dag vervolgd naar Scheveningen, om op de derde dag in Vlissingen binnen te lopen.
Om het schip geschikt te maken voor de stichting, waren een aantal aanpassingen nodig. Duikapparatuur, een soort "bodemstofzuiger", een A-frame kraan achterop met lier en dieselmotor, en een klep aan de spiegel om met de BB schroef de bodem schoon te spoelen.

Aangepaste Dreg IV bij Vlissingen (foto maritimephoto-com)

Dit werk is uitgevoerd in Hansweert (scheepswerf Reimerswaal) en / of Dordrecht. Helaas ontbreken daar papieren , detailfoto's of gegevens van.

Doeke Roos was zo aardig toe te sturen wat hij nog wel had, al verontschuldigde hij zich: "het is niet veel, en ik ben bij de techniek van het schip niet erg betrokken geweest".

Protocol van overdracht, met defecte motor

Een paar dagen later viel een grote envelop op de deurmat, met kranten artikelen, protocol van overdracht incl. lijst van destijds meegeleverde reservedelen en afschriften van de correspondentie betreffende de schenking. Meer dan gehoopt en zeker de moeite waard.
Vooral de lijst met reserve delen was een verrassing. 4 vellen met onderdelen, met marine onderdeelnummer, met artikelnaam. Dat maakt het makkelijker te zoeken in de andere papieren, waar soms alleen de nummers in staan.
En wat een hoeveelheid onderdelen was er! 10 gelijkstroomgeneratoren voor op de Kromhout 6LS motoren, 14 startmotoren, 2+6 krukassen, 3+4 nokkenassen, 6 cilinderkoppen, 10 distributiekettingwielen. Met zo veel onderdelen aan boord is ballast niet meer nodig!
Waar zijn ze gebleven is? Geen idee, maar als ze er nog geweest waren, was de restauratie wel een heel stuk makkelijker geworden! Van de krukassen zijn er nog twee over, alleen de onderdelen van de plunjerpompen zijn er nu nog bijna allemaal.
De BOZ heeft de Dreg IV regelmatig ingezet op de Ooster- en Westerschelde. Daarbij bleek dat de boot bruikbaar was, maar ook veel onderhoud vergde. De vrijwilligers van de stichting waren steeds in de weer de machinerie inzetbaar te houden.

BOZ vrijwilligers op de Dreg IV

Dat, en de kosten die het eigenlijke onderzoekswerk met de boot met zich bracht, verdunde het geld dat de stichting ter beschikking had ernstig. Uiteindelijk is het schip verkocht. Details hierover zijn nog niet boven water gekomen.

Met dank aan Doeke Roos weten we weer wat meer van de Dreg IV.
En hebben we weer wat aanknopingspunten om verder te kunnen zoeken. Welliswaar niet naar archeologische schatten onder water, maar naar de geschiedenis van een oude dame op het water.