donderdag 15 april 2021

Wel Kromhout maar geen motor.

Kromhout was bekend als fabrikant van motoren. Dieselmotoren.
Maar Kromhout heeft meer gemaakt dan alleen motoren. Het verhaal gaat dat Kromhout zelf de machines gemaakt heeft voor het maken van de verstuiver-onderdelen. Als je dat kan, dan kan je meer.
We wisten van het bestaan van eenvoudiger machines voor in de werkplaats. En we hadden ze ook gezien. In het Kromhout museum staan Kromhout tafelboormachines en een Kromhout slijpsteen.
Daar ging ons Kromhout-hart harder van kloppen.
Maar ja, welke winkel heeft ze nog in de catalogus?

Doorgaans is op eBay of Marktplaats van alles te koop. Toch komen de Kromhout machines daar maar zelden voor, bij uitzondering soms een boormachine. Als ze daar te koop worden aangeboden, dan is er van alles mis mee. Scheuren in het gietijzer, ontbrekende onderdelen (vooral de aluminium afdekkap), of zo versleten dat je er eigenlijk niets meer aan hebt. Want je moet er wel wat aan hebben, hij moet het wel "doen", gaten kunnen boren dus.
Kromhout op Marktplaats.

In 14 jaar tijd hebben we een hand vol boormachines gevonden. Meer dan de helft daarvan was alleen geschikt als blikvanger. In 2009 zijn we zelfs naar 's Gravendeel gereden om een kolomboor met een kapotte voet en stuk gerepareerde pulley-bevestiging op te halen. Veel kon je er niet mee, daar was de prijs dan ook naar. Maar er zat wel een afdekkap bij, en de originele schakelaar. 
Eh, hier is iets mis.

Het idee was toen, om op zoek te gaan naar een tweede machine om daar één complete en werkende van te maken.
Dat gaat nu, 12 jaar later, lukken. We zagen een kolomboormachine te koop, en de eigenaar zag in ons een goede nieuwe eigenaar. 
Dit ziet er beter uit.

Aan de machine zat nog een verhaal. Ooit was er een Kromhout 5LS, en vader en zoon hadden het plan opgevat met de motor als hobby energie en warmte op te gaan wekken. Toen kwam deze boormachine op hun pad, en die hebben ze samen opgehaald. Ook Kromhout immers. Niet lang daarna stond de zoon er alleen voor, en is het 5LS project niet meer af gekomen. De boormachine bleef als aandenken.

Dik en zwaar.

Een Kromhout kolomboor is iets anders als een Chinese kolomboor. Hij is nogal degelijk. Dat is natuurlijk ook waarom ze het na 78 jaar nog doen! 

Nadeel is dat die degelijkheid nogal wat weegt. Een kolomboor met een vermogen van 500W heeft het gewicht van minstens 2 Chinezen. 
Eén keer zwaar is twee keer minder zwaar.

Gelukkig kan de machine gedemonteerd. Het bovendeel, gelijk aan dat van de tafelboormachine, kan er makkelijk af. Over blijft dan de kolom met de voet. Nog steeds zwaar, maar beter hanteerbaar.
Dregboot-vrijwilliger Jan was zo aardig zijn transportautootje aan te bieden om de gewichtige lading op te halen. Een middag toeren leek hem ook wel wat, samen onderweg dus.
Kromhout ingeladen.

Met enig puffen en zweten is de machine in Groningen aangekomen. Hij staat nu in een werkplaats met een aantal naamgenoten.
Een Kromhout tussen de Kromhout's!