maandag 12 mei 2008

Nieuwe koelers

De Dreg heeft twee Kromhout 6LS motoren, die oorspronkelijk op buitenwater gekoeld werden.  Hiervoor zat op elke motor een plunjer koelpomp, vanaf de nokas door een excentermechanisme aangedreven.
Omdat het schip veel op zout, later ook brak water voer, is ooit besloten de koeling te vervangen door kielkoeling. Te zien aan de daarbij gebruikte afsluiters, is dat in de marinetijd gebeurt. Gevolg was wel een hele fabriek aan buizen en appendages in de machinekamer.
In weer een later stadium zijn de voor dit systeem minder geschikte plunjerpompen vervangen door twee 24VDC centrifugaal pompjes. Dit loste het verlies van koelvloestof door de nooit lekvrije plunjerpompen waarschijnlijk op, maar zorgde wel voor een behoorlijke toename van het stroom verbruik. Zie "thuisreis" over het lege accu verhaal. Aanleiding genoeg om het koelsysteem maar eens aan te gaan pakken.
Omdat verwacht werd dat de koelbuizen niet echt dik meer waren, werd besloten twee U-bundelkoelers in de zij van het schip te zetten, door leken ook wel verward met beunkoelers.
Inslijpen gat SB koeler

In het dok zijn de openingen voor de koelerbakken in de zij van het schip geslepen. Deze zijn zo gekozen dat ze precies tussen twee spanten passen, SB tussen spant 24 en 25, BB tussen 25 en 26.
Opening SB koeler, inkijk in de machinekamer
De bakken zijn uit Grade A scheepsbouwstaal gemaakt, waarbij de hoeken rond gezet zijn om de krachten door ijs beter op te kunen nemen. De bovenrand van de bakken komt boven de waterlijn uit, zodat het in theorie mogenlijk moet zijn om in het water liggend een koeler te demonteren. Boven de koelerbakken komen nieuwe expansie tankjes met een peilglas.
Passen BB koelerbak
Nadat de openingen in de zij van het schip geslepen waren, werd begon het passen en meten. Doordat de bakken een spant versprongen in het schip moesten komen, kon dus niet één bak klaar gemaakt worden, en daarna de volgende met dezelfde maten.
BB koelerbak ingelast
Aan de buitenzijde wordt de opening in de huid afgesloten met een plaat waarin gaten gemaakt zijn voor buitenwatercirculatie. Die circulatie vindt plaats doordat het door de koeler opgewarmde buitenwater naar boven "drijft" en daar de bak uit stroomt. Vers water stroomt dan onder de bak weer in. Met een mooi woord heet dit: de Thermosyphonwerking.
BB koelerbak klaar
Daarbij is gedacht aan het open houden van de bovenhoekjes van de plaat om eventueele lucht uit de kast te kunnen laten ontsnappen.
De slingerkielen zijn zo aangepast dat ze voor de kasten langs lopen, om ze extra te beschermen.
In het schip passen de bakken precies. Ze zitten niet echt in de weg, maar veel ruimte blijft er rond de bakken niet over. De SB bak zit tussen de smeerolietank, die tijdelijk verwijderd is,  en het 220V hoofdschakelbord. Die laatste is tijdelijk losgehaald en opzij gehangen om beschadiging te voorkomen.
BB koelerbak tussen accukist en dieselbunker
De BB bak zit tussen de voorste accubak en de BB dieseloliebunker. Het ziet er uit of het altijd zo gezeten heeft, maar wij weten wel beter, wat een werk!
Zelfde koelerbak, andere foto
Wat nu nog gebeuren moet is nieuwe buizen van de motoren naar de koelers leggen, waar dan ook de oude oliekoelers en de nieuw te plaatsen warmtewisselaars voor de CV op aangesloten moeten worden.
En op zoek naar onderdelen voor twee centrifugaal koelwaterpompen met aandrijving vanaf de nokas. Vooral dat laatste zal nog een heel gedoe worden, hoe kom je aan spiegelbeeld onderdelen voor een linkse motor?